بافت استخوانی نوعی بافت پیوندی است که با رسوب املاح معدنی نظیر کلسیم حالت سفت وسخت به خودش گرفته است.این بافت نقش های مهمی در بدن دارد از جمله فرم دادن به بدن، توانا ساختن بدن در انجام حرکت، محافظت از بافت های نرم و مهم مثل مغز و نخاع و مغز استخوان.همچنین به عنوان محلی برای ذخیره عناصر مهم کلسیم و فسفر ایفای نقش می کند.علی رغم طبیعت ظاهرا سفت و سنگی استخوان، این بافت از نظر فیزیولوژیک به شدت بافتی فعال و پویا بوده و فعل و انفعال زیادی در آن صورت می گیرد.به طوری که در آن به صورت مداوم سلول های استخوان خوار یا استئوکلاست ها بافت استخوانی را هضم و جذب نموده و سلول های استخوان ساز یا استئو بلاست ها این بافت های از بین رفته را از نو می سازند.این فرایند، فرایندی به شدت پیچیده بوده که در اثر فعالیت هماهنگ سلول های استخوانی استئو کلاست و استئو بلاست اتفاق می افتد.به جز این دو نوع سلول دو دسته ی دیگر سلول استخوانی، غدد، ارگان ها و هورمون ها هم در این فعالیت درگیر هستند.این فرایند برای ترمیم بافت استخوانی به هنگام شکستگی ها، سازگار شدن ساختار اسکلتی برای انجام وظیفه و متعادل نگه داشتن مقدار کلسیم بسیار حیاتی است.هر گونه بی نظمی در این فرایند منجر به بیماری ها و اختلال های استخوانی میشود.استئوپروز یا پوکی استخوان یکی از این بیماری هاست که همانطور که پیشتر اشاره شد در آن سلول های استخوان خوار وظیفه ذاتی خود را در هضم و جذب بافت های استخوانی فرسوده به درستی انجام نمی دهند در نتیجه بافت استخوانی با وجود افزایش توده،چهارچوب محکم و شبکه ای خود را از دست داده وضعیف شده، به راحتی در معرض شکستگی قرار می گیرد.از استئوپروز به این دلیل که ممکن است تا موقع شکستن استخوان، همراه با علامت خاصی نباشد، با عنوان بیماری خاموش(Silent disease) هم یاد میشود.ریسک ابتلا به آن در خانم های سفیدپوست با نژاد اسیایی و بعد از سن یائسگی بالاتر است اگر چه هم مردان و هم زنان از همه ی نژادها را درگیر می کند.
استفاده طولانی مدت از داروهای زیر خطر استئوپروز را بالا می برد
بعضی بیماری ها با افزایش خطر ابتلا به استئوپروز همراه هستند
استئوپروز خطر شکستگی استخوان ها را بالا می برد حتی بدون افتادن و ضربه.این شکستگی ها به خصوص اگر در لگن و مهرها باشد عواقب جدی تری برای فرد به همراه دارد.
استئوپروز در مراحل اولیه هیچ علامت و مشخصه ی خاصی ندارد اما به محض ضعیف شدن استخوان ها علائم زیر ممکن است دیده شود
شما اگر دارید مراحل اولیه یائسگی را میگذرانید یا نیاز دارید به دلایل پزشکی دارویی از خانواده کورتون ها را برای مدت طولانی استفاده نمایید یا در صورتیکه هر کدام از والدین شما دچار شکستگی لگن شده است بهتر است برای بررسی و جلوگیری از استئوپروز با پزشگ مشورت نمایید.
با یک روش رادیوگرافی خاص میزان تراکم استخوان در نواحی خاصی از بدن مثل استخوان سر ران(Femoral neck)اندازه گیری و با جمعیت نرمال مقایسه می شود.این روش با عنوان تراکم سنجی استخوان(Bone Densitometery) شناخته می شود.
اساس پیشگیری بر تغذیه ی مناسب و داشتن فعالیت بدنی کافی استوار است
درمان استئوپروز بر پایه چندین گروه دارویی استوار است که انتخاب آنها در حیطه ی وظایف پزشک می باشد.